Gerard Zijlstra van AIMZ; Een nuchtere kijk op energie

Emissie en energie. Je kunt geen krant of magazine openslaan zonder deze termen tegen te komen. Het waarom is menig lezer wel helder; de gevolgen van klimaatverandering zijn immers zichtbaarder dan ooit. “Het Klimaatakkoord is er niet voor niets”, stelt Gerard Zijlstra, directeur Operations van AIMZ. “Om verdere opwarming van de aarde te voorkomen en de boel leefbaar te houden, moeten we aan de slag. Daarom moet Nederland in 2030 in vergelijking met 1990 55% minder broeikasgassen uitstoten en willen we in 2050 klimaatneutraal zijn. Een torenhoge ambitie. Wij bieden eigenaren van utiliteitsgebouwen hierbij de helpende hand.” 

Zijlstra toont zich een pragmaticus: “Energie die je niet verbruikt, hoef je ook niet op te wekken.” Gerard Zijlstra, geboren en getogen Fries, vertelt dat toen hij zijn ouders uitlegde dat kunstmatige intelligentie een rol speelt in het optimaliseren van gebouw gebonden installaties, hij wazig werd aangekeken. “Maar toen ik besloot de eerste stap van de Trias Energetica erbij te halen, viel het kwartje direct. Energieverbruik beperken door verspilling tegen te gaan, dat is voor iedereen helder.”

De energienota omlaag brengen
“Met AIMZ besparen bedrijven direct energie. Ons product is een krachtig autonoom software systeem die je aan de installaties binnen een gebouw koppelt. Met de informatie uit deze installaties leert AIMZ hoe snel het gebouw verwarmt, koelt en ventileert. Omdat we deze data verrijken met informatie van buiten het gebouw - denk bijvoorbeeld aan de weersverwachting - bouwen we intelligentie in en kan AIMZ voorspellingen doen. Wanneer er zonnig weer wordt verwacht, worden er andere maatregelen genomen dan op een regenachtige dag met veel wind.”  

Gebouwen slim maken
Zijlstra legt uit dat het zo efficiënt mogelijk laten samenwerken van klimaatinstallaties nu doorgaans nog mensenwerk is. “Het zijn vaak technici die letterlijk aan de knoppen draaien. In de basis een prima energiebesparingsmethode, maar het vergt tijd, kennis en kunde en het is lastig om mensen op te leiden of vrij te spelen. AIMZ maakt gebruik van kunstmatige intelligentie. AI heeft als extra voordeel dat het leert van het verleden en de toekomst prognosticeert. Iets wat in deze tijd, waarin steeds meer aspecten een rol spelen, zeer welkom is, want het is voor een mens ondoenlijk om het gebouw goed te laten werken én rekening te houden met weersinvloeden, bezettingsgraden, gebouwkenmerken en de netcongestie-problematiek. We gaan steeds meer van consument naar prosument. Wij sorteren met AIMZ voor op een wereld waarin bedrijven en consumenten energie up- en downloaden en waarin vraag en aanbod van energie dynamischer verlopen. Wij geloven in een herordening van de markt, zoals bij Booking.com en Uber in hun specifieke marktsegment hebben gedaan.” Dat voorsorteren doet AIMZ overigens niet alleen. Zijlstra: “Een van onze samenwerkingspartners is onderzoeksinstituut TNO. Wij hebben hiervoor gekozen omdat we met hen de kracht van wetenschap en ons ondernemerschap bundelen. Zo leidt onze samenwerking tot AI-modellen die gericht zijn op schaalbaarheid, flexibiliteit en de samenwerking tussen mens en AI. In deze samenwerkingsconstructie zorgen we er ook voor dat dataveiligheid en privacy is geborgd.”

AI zorgt voor optimale aansturing en inzicht in verbetermogelijkheden
Waar technici sturen op basis van waardes, doet de software van AIMZ dat dus op data. Achteraf bijsturen is dankzij alle intelligentie niet langer nodig. “Zonkracht en zonnestand zijn net als de bezetting van bepaalde ruimtes belangrijke waardes. AI houdt daar bij het aansturen van de installaties rekening mee. Een gebouw met AIMZ verwarmt of koelt dus nooit teveel. Daarbij is AI in staat patronen te herkennen. Een inefficiënt werkende installatie valt bij AIMZ al snel door de mand. Achterblijvende prestaties worden in kaart gebracht en kunnen door een installateur gericht worden opgelost.” Op dit moment is AIMZ met name geschikt voor gebouwen met een minimaal vloeroppervlak van zo’n vijfentwintig honderd vierkante meter. “Gebouwen van deze omvang hebben een gebouwbeheersysteem waar wij op kunnen koppelen. De implementatie is in een dagdeel geregeld en de AI doet de rest. Zie het als een plug & play-methode.”

Camouflage
Over verduurzamen is Zijlstra vanzelfsprekend positief, maar hij durft ook een kritische houding in te nemen. “In de utiliteitsbouw is energieverspilling eerder regel dan uitzondering. Al vanaf het begin van mijn carrière verbaas ik me over hoe er om wordt gegaan met niet optimaal werkende installaties. Het resulteert altijd in klimaatklachten en hogere energiekosten. In de periode voor corona en de oorlog in Oekraïne werd die achterblijvende werking gecamoufleerd door lage energietarieven. Met de komst van de energietransitie worden we met de neus op de feiten gedrukt. Mijn motto is niet voor niets: ‘de energie die je niet verbruikt, hoef je ook niet op te wekken’. Zoals gezegd biedt AIMZ de helpende hand. We zijn er en we zijn er klaar voor.”