Thea Kroontje (78) fietst en schaatst nog volop

Gelukkig weten we ‘frou Kroontje’, die al jarenlang in Sneek woont en ook al bijna even lang lid is van IJsclub ‘De IJsster’ tóch te strikken voor een interview. We beloven er geen ‘poeha’verhaal van te maken. Maar feiten blijven feiten. Thea schaatste drie keer de Elfstedentocht, waarvan één keer officieel, maar dan wel op een ander z’n naam, schaatste tien keer op het WK en beklom per fiets de Alpe d’Huez en de Mont Ventoux. Dat Thea Kroontje uitermate sportief is moge duidelijk zijn.

“HET WAS ZOALS HET WAS”

Thea wordt geboren op 19 juli 1944 in Parrega, als dochter van Piet van der Valk en Heabeltsje Post. “Ik kom van de boerderij. Ik kom uit een groot gezin, maar dat was toen heel gewoon. Eerst kwamen er tee jongens, daarna drie meisjes en nog twee jongens onder mij. We waren met z’n zevenen. Mijn moeder overleed in het kraambed; ik was toen nog maar zeven jaar. Toen ik twaalf jaar was hielp ik al mee ‘te melken’ en hielp ik op de boerderij. Eigenlijk heb ik mijzelf opgevoed; mem was er al vroeg niet meer. Er werd niet over gesproken, het was zoals het was. Ik waste mijn haar met koud water. Ja, zo was dat toen. Later, ik woonde al niet meer thuis, kwamen al die voorzieningen er wel. Ik was geen type om met poppen te spelen. Gelukkig zijn we allemaal goed terecht gekomen. Heit is altijd alleen gebleven; hij heeft nooit een andere vrouw gehad.” Na de lagere school in Parrega gaat Thea naar de huishoudschool in Bolsward om na het vervolgonderwijs hulp in de huishouding te worden. Eerst bij een ander boerengezin in Parregea.

Daarna gaat Thea naar Leeuwarden waar ze een paar jaar bij een doktersfamilie aan het werk is in de huishouding. Later komt Thea thuis, “bij heit op ’e pleats”, om op 21-jarige leeftijd te trouwen met internationaal vrachtwagenchauffeur Bauke Kroontje. Het stel gaat in Sneek wonen en krijgt drie kinderen: een dochter, Janny, en twee zoons, Rinnie en Pieter. De jongste zoon verongelukt op 26-jarige leeftijd bij een auto-ongeluk in Polen. Echtgenoot Bauke Kroontje is vier jaar geleden overleden.

POSITIEF IN HET LEVEN

Thea Kroontje: “Als ik op het leven terugkijk, dan zeg ik vaak: ‘At je noait seure, dan ha je it nei’t sin’. Ik zie nooit spoken die nog kunnen komen. Als het niet meer gaat, dan lossen we dat probleem wel op. Ik sta positief in het leven.” Meteen komt weer de opmerking: “Moat soks no yn’e krante?” “Ja,” zeggen wij, “maar laten we verder praten over de sport, want sport is belangrijk voor u geworden. Was u altijd al zo’n sportieve vrouw?” “Ik vond schaatsen vroeger al geweldig. Als er natuurijs lag, dan stond ik op de schaatsen. Thuis werd er verder niets mee gedaan. Tegenwoordig is dat wel anders. Nadat wij onze drie kinderen hadden gekregen en ze oud genoeg waren, wilden ze graag surfen. Ze kregen toen een surfplankje op sinterklaas. Bauke was gek met z’n kinderen. Toen de kinderen nog jong waren, gingen we veel naar Texel. Later met de planken naar het buitenland, naar Noorwegen en Joegoslavië. Weer later kochten we een caravan in Makkum, waar we prachtige surfvakanties hadden. Vooral Pieter en ik waren gek op surfen. Al vlogen de hagelstenen ons ‘om’e kop’, wij vonden het fantastisch. Eigenlijk hadden we een hekel aan mooi weer.”

ELFSTEDENTOCHT

“In 1987 wilde ik de Elfstedentocht rijden, maar dat was organisatorisch nogal moeilijk. Naast de kinderen werkte ik ook nog dertig uren per week bij Het Bolwerk. Dat heb ik trouwens dertig jaar gedaan. Toch heb ik de Elfstedentocht uiteindelijk drie keer gereden. Twee keer met Rinnie en z’n maat Nico Brandsma, op eigen houtje, en één keer officieel, die van 1997. Wel op een ander z’n naam, want ik had nog geen startbewijs. Waarom ik zo verzot ben op schaatsen? Ik weet het niet; dat is nóg altijd zo. Ik moest altijd meer en sneller. Het zit gewoon in mij, net als het fietsen. Ik heb de Elfstedentocht ook 32 keer gefietst. Bauke en ik hadden de racefietsen al eens op sinterklaas cadeau gegeven. Bauke kon Rinnie zijn fiets weer terugkopen en ik heb Pieter z’n fiets teruggekocht, zodat zij surfzeiltjes konden kopen. Zo is het fietsen ooit begonnen en ik ben er nooit weer mee opgehouden.”

DE BERGEN IN

“Ik wilde Luik-Bastenaken Luik fietsen; ook de bergen in. En ik heb het ook alle[1]maal gedaan. Bauke ging altijd mee, als verzorger. Ik wilde altijd als eerste boven komen. Klimmen lag mij wel. Maar ik wil er beslist niet over opscheppen, nogmaals, daar houd ik niet van. Ik heb de Alpe d’Huez en de Mont Ventoux ook gefietst. Ik was toen al een zeventigplusser. Ik ben een betere klimmer dan een daler; de Mont Ventoux is een prachtige klim. “Ik ben wel eentje die altijd bezig is. Voor[1]dat ik Luik-Bastenaken-Luik fietste, stapte ik op een zaterdag nog even op de fiets om van Sneek naar Den Helder en weer terug te fietsen. Ik laat liever niets aan het toeval over. Ik wil niet opgeven.”

U BENT NOG ALTIJD LID VAN DE IJSCLUB?

“Ik ben nu bijna 25 jaar lid van De IJsster. Eerst bij trimmers en later bij de senioren. Want ik wilde niet tijdens ‘de publieksuren’ rijden. Ik ben niet zo’n sprinter, ik moet het van het volhouden hebben. Ik heb tien keer met het WK meegedaan in mijn leeftijdscategorie, ook in Inzell, waar ik tegen een Russische reed. Ik won toen de drie kilometer, ik meende in ‘vijf blank’. Het echte plezier beleef ik toch door het rijden en sporten met elkaar te doen. Ik train nu met Marlies de Jong, die precies twintig jaar jonger is als ik en Barbara Heerschop, zij is tien jaar jonger. Die dames rijden nu wel wat sneller, maar dat zal de leeftijd wel zijn. Op mijn leeftijd is tien jaar leeftijdsverschil wel heel wat.”

MET ELKAAR PLEZIERIG SPORTEN?

“Ja, je kunt ook thuis blijven zitten. Dan heb je verder ook niets. Ik blijf er fit bij. Dat is toch mooi? Ik heb het altijd gedaan en hoop het nog lang te blijven doen. Omgaan met jongeren, daar blijf ik ook jong bij. Ook de jongeren accepteren mij zoals ik ben. De hele afgelopen zomer heb ik met jongeren getraind, als enige vrouw en als oudste.”

Tekst en beeld: Henk van der Veer