Peter Lichthart van Lichthart Solution

grootsneek
Afbeelding

Peter Lichthart (64) is een Sneker van het zuiverste water, getrouwd met Agaath Beintema, vader van drie kinderen en pake van evenzoveel kleinkinderen. Peter Lichthart maakte na de hts een bliksemcarrière bij achtereenvolgens Werkspoor, Koga Miyata en Hovap. Begon daarna voor zichzelf als consultant en werd exportmarketingconsultant voor het ministerie van Buitenlandse zaken, waarvoor hij een groot deel van zijn tijd doorbracht in onder andere Indië, Pakistan, Vietnam, de Filippijnen, Indonesië, Servië, Bosnië, Macedonië en Tunesië. Gaf lezingen voor Nederlandse ‘Captains of Industry’. Op zijn 61e hield hij zijn internationale consultancywerk voor gezien en werd hij secretaris van de Stichting Oud Papier Actie, kortweg OPA en beschouwt dat sindsdien als zijn werk: ‘OPA is liefdewerk oud papier, zeg maar.’ Een portret.

“Ik ben er een van Pieter Lichthart, constructeur bij Hubert, en Riekje van der Wal, moeder van beroep”, trapt Peter Lichthart af. “Ik heb twee zusters. Ik ben geboren in het Sperkhem, later verhuisd naar het Spitaal. Meester Oppewal van de Johannes Post school gaf mij het advies mee om ‘niet te hoog te grijpen’, dus ging ik na de lagere school naar de lts.

Van lts naar hts: een ‘state of the art-cockpit

Ik moest het meer hebben van mijn inzet dan van mijn talent, maar kwam ‘fluitend’ door de lts. Op de mts waren er meer uitdagingen, werkte ik keihard en haalde hoge cijfers, want ik wilde door naar de hts. Ik was daarnaast een hartstikke fanatieke sportfietser en reed per dag minimaal honderd kilometer. Ik spijbelde er zelfs voor. Gelukkig kwam ik tijdig tot het inzicht dat ik van mijn studie mijn leven lang plezier zou hebben, dus heb ik ten aanzien van het fietsen een tandje teruggeschakeld en mij volledig op mijn studie gericht.

Na de hts werd Werkspoor Sneek, tegenwoordig Stork Turboblading, mijn eerste werkgever. Daar werden naast turbine schoepen precisie-onderdelen gemaakt met computergestuurde CNC-machines. Die hele techniek stond toen nog in de kinderschoenen. Ik kreeg als werkvoorbereider de taak om de vertaalslag te maken van werktekeningen van klanten naar computerprogramma’s. Na twee jaar vertrok het hoofd kwaliteit. Mij werd gevraagd om zijn taak over te nemen, zodat ik met de vier mensen waar ik leiding aan gaf, in een ‘state of the art cockpit’ terecht kwam, waar het neusje van de zalm stond qua techniek.”  

Van werkvoorbereider naar productiemanager

“Omdat wij onderdelen leverden voor de Leopard tanks van Defensie moesten wij aan de allerhoogste kwaliteitsnorm voldoen. Toen de orderportefeuille voor Defensie wat leger raakte, wilde de directie het kwaliteitsmanagementsysteem doorontwikkelen voor de civiele markt, maar dan wel gecertificeerd. Dat had tot gevolg dat ik een procesmatige denker ben geworden.

Ik was 26 toen de productiemanager ten gevolge van een hartaanval van het toneel verdween. Mij werd gevraagd om gedurende zijn herstelperiode - dat zou naar schatting een maand of vier zijn - de honneurs als productiemanager waar te nemen. Maar het werden vijf jaren. Ik heb toen wel geleerd dat leidinggeven meer is dan een paar orders geven. Ik kreeg daarnaast met de ondernemingsraad en de vakbonden te maken en maakte op zijn zachtst gezegd een hele steile leercurve door.”

Via fancy fietsen naar afsluiters

“Na tien jaar bij Stork wilde ik mijn horizon verbreden, indachtig de opmerking van mijn vader dat hij veel te lang bij Hubert was blijven hangen. Ik was welkom bij Koga Miyata, waar een nieuw ERP computersysteem geïmplementeerd moest worden. Dat is een programma dat alle processen binnen het bedrijf ondersteunt en ze bovendien aan elkaar koppelt tot een overkoepelend managementinformatiesysteem. Best wel een hele pittige klus. Dat was jongleren met tien ballen tegelijk. Elke dag in de stress. De werksfeer sprak mij niet aan en ik voelde mij er niet ‘senang’ bij.

Hovap International uit Sneek vroeg een hoofd kwaliteitszorg en logistiek voor de invoering van ISO 9001 en een ERP systeem. Daar heb ik ruim tien jaar gewerkt. Hovap werd overgenomen door de Amerikaanse Multinational Tyco, wat voor alle werknemers een enorme cultuuromslag betekende. Alles draaide om resultaat en nog eens resultaat. Er moest in het Verre Oosten worden ingekocht en ik besloot dus zelf maar eens een paar verkennende reisjes te maken. Op de Hannover Messe ontmoette ik mensen die mij de tip gaven om eens een kijkje te nemen in India.”

Chaos, drukkende hitte, herrie, cultuurshock

“Het was 2001. Ik zat voor het eerst in een vliegtuig. Bij aankomst in Mumbai in India voelde de drukkende warmte als een klap in mijn gezicht. Bovendien druk, druk, druk. Zes rijen dik voor het stoplicht, stinkende uitlaatgassen, toeteren, brommertjes en fietsers die zich kriskras tussen het verkeer door bewogen. Zwervers en vrouwen met kinderen tussen de rotzooi op de smalle stoepen. Wat een chaos. Dat was voor mij een complete cultuurshock. Maar in het zuiden, waar ik ook afspraken had, rust, palmen, vriendelijke mensen, een prachtige natuur. Kortom, ik ben op slag verliefd op dat land geworden. Daar heb ik met fabrikanten productielijnen opgezet voor de topkwaliteit rvs-onderdelen voor onze afsluiters, kostprijs meestal minder dan de helft van wat we elders moesten betalen.”

Lichthart Solutions

“Echter toen de fabriek werd verplaatst naar Nieuw-Zeeland, zag ik de bui hangen en ben ik mijn eigen bedrijfje begonnen, Lichthart Solutions. Ik won een Europese tender van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Mijn eerste opdracht was om bedrijven te beoordelen in Bosnië, Macedonië en Servië en later in zes Zuid-Aziatische landen. Voldeden de bedrijven na een intensieve audit aan de criteria van BuZa, dan kregen ze een exportmarketingtraining in Den Haag. Later trainde ik ze voor deelnames aan Internationale beurzen in de EU.

In 2018 stopte de overheid met haar industriële programma’s. Daarmee kwam er ook een einde aan het consultancywerk van Lichthart Solutions voor BuZa. Ik was toen 61, had in de afgelopen vijftien jaren behoorlijk goed verdiend; het huis was vrij; onze drie kinderen hadden een hbo- of universitaire studie achter de rug en waren uitgevlogen; mijn vrouw werkte nog voor zestig procent als lerares Nederlands voor vluchtelingen en ik voelde er niets voor om de laatste vijf jaren voor mijn pensionering nog voor een baas te gaan werken.”

Stichting Oud Papier Actie OPA

“Dus toen op een goede dag een oud-collega van mij op de stoep stond met het verzoek om het secretariaat van OPA op mij te nemen, hoefde ik daar niet zo lang over na te denken. De eerste keer dat ik op een vergadering kwam werd mij duidelijk dat er veel te verbeteren was. Het was voor mij een ontwikkelingsgebied en daar had ik meer dan twintig jaar ervaring in. De oudpapierprijs bevond zich op een hellend vlak zodat er geld bij moest. Duidelijk was dat gratis papier ophalen niet meer mogelijk was. OPA moest een dienstverlenende organisatie worden, klanten ontzorgen, diensten verlenen waarvoor een vergoeding werd gevraagd.

OPA schenkt haar opbrengst van oudsher aan allerlei kerkelijke, sociale en culturele instellingen in Sneek en omgeving, zoals bijvoorbeeld de Voedselbank en de Kinderboerderij en een deel aan internationale humanitaire hulporganisaties. Op 1 september 2020 kwam ‘OPA nieuwe stijl’ voor het eerst sinds vijf maanden weer bij haar klanten langs en werden veel detaillisten en bedrijven in Sneek verlost van grote stapels karton. Zowel klanten als vrijwilligers zijn blij met ‘OPA 2.0’, alhoewel sommigen in het begin nog wel een beetje moesten wennen aan de nieuwe aanpak.

Ik ben nu 64 jaar. Ik ben sinds begin 2021 naast secretaris ook voorzitter. Het is enorm leuk om te doen. Het is eigenlijk mijn werk geworden. Van waarde zijn voor een ander boven het nastreven van eigen succes is meer dan liefdewerk oud papier.”

45 jaar OPA

OPA bestaat dit jaar 45 jaar, waarvan twintig jaar als zelfstandige stichting. Het ontstaan van OPA komt voort uit de verbouwing van de Zuiderkerk in 1977 waarvan een deel werd bekostigd uit de opbrengsten van oudpapier. In de afgelopen 45 jaar is door de OPA-vrijwilligers meer dan 30.000 ton oudpapier verzameld. Om een idee te krijgen van de hoeveelheid: dit is gelijk aan een voetbalveld waar papier en karton is opgestapeld tot een hoogte van 120 meter, even hoog als de Achmeatoren in Leeuwarden.

OPA heeft in die 45 jaren meer dan een miljoen euro aan goede doelen kunnen besteden. Dit was mogelijk dankzij de inzet en samenwerking van de honderden vrijwilligers die zich door al die jaren heen hebben ingezet voor de medemens. Maar ook dankzij de particulieren en bedrijven die het oudpapier zelf brachten.

Van waarde zijn voor een ander, dichtbij maar ook veraf, is waar het bij OPA om draait.

Op dit moment bestaat de OPA-organisatie uit dertig enthousiaste vrijwilligers. Door het nog steeds groeiend aantal klanten (er kunnen er overigens nog wel wat bij) en natuurlijk verloop is OPA op zoek naar een aantal nieuwe (vrijwillige) collega’s.

Tekst Wim Walda

Fotografie Wim Walda en Peter Lichthart