Montere kankerpatiënt Sita Ykema uit Hichtum

Sita Ykema en Pyt Jaarsma kennen elkaar al jaren, ze gaan naar dezelfde kerk en de één is klant bij de andere en andersom. Twee jaar geleden sloeg bij Sita Ykema het noodlot toe. Ze kreeg twee vormen van kanker tegelijk: aan haar baarmoeder en een enorme tumor aan haar eierstokken. Er volgde een lange weg van operatie, bestralen en revalideren. ‘Ik leef het leven’, is het motto van de montere inwoonster van Hichtum. 

Pyt Jaarsma heeft een automobielbedrijf in het nabij gelegen Hartwerd. Toen hij hoorde van ’Súdwest 12’ moest hij meteen denken aan wat Sita Ykema was overkomen. Met de Lionsclub Sneek organiseert hij een toertocht voor klassieke auto’s en sportwagens. Voor Súdwest 12. Voor Sita.

In haar woonplaats Hichtum bestiert Sita Ykema camping Fûgelfrij met 32 staanplaatsen en een winkel met biologische streekproducten. Haar man heeft een biologische pluimveehouderij. Een druk koppel, dat mag duidelijk zijn met vooral zomerdag lange werktijden en alle dagen van de week paraat. We schrijven maart 2020 als Ykema klachten krijgt. 

Slechtste scenario 

Sita: “Ik had klachten van binnenuit. De huisarts heeft een uitstrijkje gemaakt en ik bleek schoon te zijn. Ze dachten dat het een hormonale storing was. In juni ben ik weer geweest. Ik kreeg aan de rechterkant een bobbel en werd dikker. Volgens de huisarts moest het zijn tijd hebben. In augustus kreeg ik dikke benen en werd mijn buik veel dikker. Ik was ook moe. Ik heb een drukke camping en was steeds maar door gegaan van ’s morgens vijf tot ’s avonds elf.”

Weer bij de huisarts schrok Sita enorm. “Ze verwees me meteen door naar het Antonius in Sneek. Daar kreeg ik het slechtste scenario dat ik maar kon krijgen en dat was baarmoederkanker en een tumor bij de eierstokken. De tumor was groot en agressief. Genaecoloog dokter Nooitgedagt heeft voor mij alle registers opengetrokken zodat ik in de tien dagen daarna voor alle onderzoeken in Sneek terecht kon. Echt fantastisch wat zij voor mij heeft gedaan.” 

Afscheid nemen

“Ik moest voor het vervolgtraject naar het UMCG, want twee soorten kanker in dezelfde regio kwam niet veel voor. Daar ben ik weer onderzocht. Vier dagen voordat ik geopereerd zou worden, kreeg ik trombose in mijn benen en werd ik erg ziek. Ik heb drie-en-een-halve week de tumor gekoesterd en geaaid. Om hem maar rustig te houden want hij stond op knappen. En dat is me gelukt. Maar ik kon niets meer. Niet eten, niet drinken, alleen maar overgeven. Was op. En ik kreeg een dag voor de operatie te horen dat ze me voor hetzelfde open en dicht maakten omdat het einde verhaal zou zijn. Ik moest afscheid nemen. Vreselijk. Maar ze hebben me daar heel goed kunnen opereren. Ze zijn acht uren bezig geweest en hebben eruit gehaald wat eruit gehaald kon worden. Daar ben ik ze erg dankbaar voor.” 

Lymfe-oedeem

Eenmaal thuis raakte Sita incontinent. Veel lopen bleek een goed medicijn. Met tien meter begonnen, deed ze in een maand al afstanden van vier kilometer. Ondertussen werd ze bestraald bij het RIF in Leeuwarden, 23 keer in totaal. “Ik ben heel ver gekomen. Ik hoef geen stoma en de katheter laat ik weg. Dan maar eens een ongelukje. 

Een nadeel van wat ik er aan over heb gehouden, maar waar ik goed mee kan leven, is het lymfe-oedeem. Daar word ik meerdere keren bij Vitaal in Sneek voor behandeld. Ik sla soms wel drie tot vier liter vocht op per dag. Maar ik ben er nog. En ik ben dankbaar dat ik er nog ben. Vanaf de vierde dag dat ik wist dat ik zo ziek was, heb ik de knop omgedraaid en gedacht: ‘Ik ga voor het leven’. Ben de trein ingestapt die ik in moest maar niet in wilde, heb hem uit laten rijden en ben uitgestapt om het leven weer op te pakken.” 

Cadeautjes van de dag

“Súdwest 12 is een geweldig initiatief. Er moet aandacht aan worden besteed. Want er zijn steeds meer mensen die deze aandoeningen krijgen. En dat je iets extra’s doet, vooral voor mensen die niet lang meer hebben te leven. Het valt je rauw op je dak. Ze zeiden tegen mij dat ik zes tot twaalf weken zou hebben. Ik dacht: ‘Wat moet ik allemaal doen in die twaalf weken?’ Maar ik heb me ook gedragen gevoeld door alle mensen om me heen. Ik heb in een maand tijd wel dertig, veertig bossen bloemen gekregen. Een kaartje, een briefje, een engeltje. Ik noemde het de cadeautjes van de dag. Ik werd echt opgetild. En zo zie ik Sudwest12 ook.” 

Toertocht

Pyt Jaarsma gaat een toertocht met klassieke auto’s en sportwagens organiseren, waarbij het geld ten goede komt aan Súdwest 12. Op welke datum en hoe de dag er precies uit komt te zien en welke route er wordt gereden, is nog niet bekend, maar dat er een toertocht wordt gereden, dat weet Pyt zeker. “We denken aan 25 equipes,” laat Pyt alvast weten, “maar dat mogen er ook vijftig zijn. De deelnemers krijgen allemaal een lunchpakket mee en natuurlijk de route. En ik kan me zo voorstellen dat de dag wordt afgesloten met een gezamenlijk diner. Misschien komt er nog een prijs voor de meest in het oog springende equipe. De inschrijving is voor eenieder met een klassieke auto of een sportwagen.”  

Tekst en foto Richard de Jonge