De 13 fan Obbe Sjutsje

WORKUM/BLAUWHUIS- Op 12 mei aanstaande (Âlde Maaie) verschijnt bij uitgeverij DeRyp te Workum een boek dat zich voornamelijk afspeelt in en onder Blauwhuis, in het bijzonder in de boerenstreek die Sandfirderrijp wordt genoemd.

Het boek met de titel ‘De 13 fan Obbe Sjutsje’, gaat over wat de beide auteurs in hun inleiding gewone mensen noemen. Een nadere beschouwing van de inhoud leert dat die aanduiding bij lange na de lading niet dekt. Het gaat hier om een goed uitgediepte (sociaal historische) geschiedenis van een fenomeen, namelijk psychiatrische problemen in een boerengezin, Rooms-katholiek, op een nogal afgelegen plek op het platteland van Fryslân.

Om kort te zijn: van het grote gezin - dertien kinderen - werden minstens zes wegens schizofrenie, een uniek maar zeer triest unicum, in een psychiatrische inrichting ondergebracht. Het boek beschrijft deze gevallen, binnen en buiten het getroffen gezin. Het sociale aspect, de impact ervan op gezinsleden, buren, kennissen, dorpsbewoners en behandelaars van de patiënten, en hun reacties hierop, worden belicht. Het boek kan worden gezien als een tot nu geheel onderbelicht gebleven geschiedenis over het ‘niet goed’ zijn op het platteland, zoals de auteurs het noemen. Het gegeven dat auteur Mechtilde Postma een dochter is van de enige uit het gezin die trouwde, verklaart haar betrokkenheid en het gekozen perspectief.

Hiernaast geeft het boek een intiem beeld van het Friese boerenleven tussen ca. 1850-1980. Hoewel daar wel meerdere voorbeelden van zijn te vinden, is de combinatie met het schizofrenie-aspect uniek. Om het verhaal een zekere authenticiteit te geven is ervoor gekozen om het boek in het Fries te doen verschijnen, waarbij de lezer met het plaatselijke, soms afwijkende idioom als leidraad door die geschiedenis wordt gevoerd.

Op 12 mei tussen 16.00 en 18.00 uur zullen auteur Goaitsen van der Vliet en uitgever Hille Faber in café ‘De Freonskip’ in Blauwhuis aanwezig zijn om het uitkomen van het boek te bekrachtigen. Natuurlijk zijn zij bereid eventuele vragen over de inhoud en totstandkoming van het boek te beantwoorden. Belangstellenden zijn van harte welkom.

Het boek met de titel ‘De 13 fan Obbe Sjutsje’ (Ondertitel: De singeliere histoarje fan de Postma’s fan De Tempel yn ‘e Sânfurdterryp) door Mechtilde Postma & Goaitsen van der Vliet