Provincie en boeren in gesprek over zorgplicht weidevogels

LEEUWARDEN- De provincie en boeren gaan nader in gesprek over de zorgplicht rondom weidevogels. Op 16 februari stelde Gedeputeerde Staten het ontwerp van de provinciale Omgevingsverordening Fryslân vast.

Een onderdeel van deze verordening is de zorgplicht voor weidevogels. Het zienswijzetraject rond de verordening loopt nu, waarbij iedereen een reactie kan geven. Onvolledige berichtgeving in de media over de zorgplicht leidde tot veel onduidelijkheid in het veld. De demonstratie voor het provinciehuis met de trekker drive-by op 10 maart bevestigt dit.

De weidevogelzorgplicht is niet nieuw. De zorgplicht bestaat al vijftien jaar en staat bijvoorbeeld ook in de Wet natuurbescherming en de Weidevogelnota 2014 - 2020. Het verandert niet door de ontwerp Omgevingsverordening. Voorheen waren boeren namelijk ook al verplicht om aan te kunnen tonen dat ze niet opzettelijk vogels, nesten of eieren vernielden of beschadigden. De regels rond de zorgplicht worden niet aangescherpt, maar worden wel duidelijker uitgewerkt en opgenomen in de nieuwe Omgevingsverordening. Deze zorgplicht geldt in algemene zin voor heel Fryslân.

Controleren op nesten en kuikens

In de ontwerp Omgevingsverordening wordt de zorgplicht specifiek voor de weidevogelkerngebieden en de leefgebieden open grasland en open akker steviger geformaliseerd. Dat houdt in dat het verplicht is om vóór het uitvoeren van maatregelen op het land, te controleren of er weidevogelnesten of -kuikens zijn. Als er nesten of kuikens in het land zijn, is het nodig dat de boer preventieve maatregelen neemt om de nesten en kuikens te beschermen. Bijvoorbeeld door het laten staan van gras rond de nesten. Pas als zulke maatregelen getroffen zijn, kan de boer aan het werk in het land. In de ontwerp Omgevingsverordening staat dat een ‘ter zake kundig persoon’ de controle uit moet voeren. De boer kan daarvoor de hulp inroepen van een vogelwachter, maar kan de schouw ook zelf uitvoeren.

Omgevingsverordening ter inzage

Het ontwerp van de Omgevingsverordening ligt op dit moment ter inzage. Het is dus nog geen vastgesteld beleid. Tot en met 12 april kan iedereen een zienswijze indienen bij Gedeputeerde Staten van Fryslân. Waar nodig past het college de verordening op onderdelen aan en legt dit voor aan Provinciale Staten. Parallel aan het zienswijzetraject gaat de provincie op korte termijn met de agrarische sector in gesprek. Dit om te bekijken of provincie en boeren tot een breder gedragen en werkbaar voorstel voor de boeren kunnen komen.  

Toename weidevogels

De zorgplicht draagt bij aan het doel om het aantal weidevogels in Fryslân weer toe te laten nemen. Ondanks alle geweldige inzet van de partners in het veld, is het aantal weidevogels in de afgelopen jaren toch sterk afgenomen. Naast het tegengaan van predatie van nesten en kuikens en het verbeteren van het leefgebied van weidevogels, is het nodig ook te kijken naar de bescherming van nesten en kuikens tijdens het bewerken van het land of de beweiding met vee.