Passie voor gebinten en oud hout

Algemeen
Afbeelding

 Het dateren van oud bouwhout doet hij door middel van dendrochronologie, de houttijdkunde. Voor dit onderzoek boort hij, hoog in het gebint, dunne houten cilinders van tientallen centimeters lengte uit eeuwenoude balken. De jaarringen in de boorstalen vertellen de geschiedenis van het hout: hoe oud de boom geworden is, in welk jaar hij is gekapt en uit welk gebied hij oorspronkelijk afkomstig is. Dat levert interessante resultaten op. Het oudste hout, dat hij heeft aangeboord, stamt uit het eind van de 16e eeuw. Maar ook treft hij in een kapconstructie hout uit verschillende landen aan, afhankelijk van de functie in het gebint.

Hindeloopen - Na de grondige restauratie van zijn uit 1785 stammende Friese boerderij raakte Paul Borghaerts gefascineerd door oude gebinten en het daarvoor gebruikte hout. Inmiddels heeft hij vele oude kapconstructies van boerderijen, kerken en historische panden onderzocht.

Inmiddels is Borghaerts uitgegroeid tot zelfstandig onderzoeker van historisch hout en expert op het gebied van de dendrochronologie. Zijn boorstalen heeft hij ondergebracht in een stichting teneinde de kennis over het oude hout veilig te stellen. Daarnaast is het archief een belangrijke bron bij zijn onderzoek naar de gebinten. Vaak hebben er verbouwingen plaatsgevonden en vallen er meerdere bouwfasen in een gebouw te ontdekken. Regelmatig komen er nieuwe gegevens over de bouwgeschiedenis van het Friese erfgoed naar voren.

Vlotmerken op de imposante balken geven weer informatie over de stapelplaatsen langs de Oostzee. Deze ingekerfde merken maken het mogelijk de toenmalige handelslijnen in kaart te brengen. Fryslân is eeuwenlang de spil in de houthandel geweest. Vooral de schippers van Hindeloopen speelden een belangrijke, soms exclusieve, rol in de houthandel op Noorwegen en het Oostzeegebied. Borghaerts gaat in zijn lezing in op deze rol en ook op de herkomst van het gebruikte bouwhout in de zuidwesthoek van Fryslân.

Museum Hindeloopen, zondag 17 februari, 15.00 uur.

Afbeelding